Αυτά που μου δίδαξε ο Μικρός Πρίγκιπας

Πρόσφατα είπα να δώσω μια δεύτερη ευκαιρία ανάγνωσης στον “Μικρό Πρίγκιπα” του Γάλλου συγγραφέα Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ. Όταν το είχα πρωτο διαβάσει στην εφηβεία μου, από περιέργεια και ίσως λόγω της τότε ηλικίας μου, μου φάνηκε – ντρέπομαι που θα το πώ – παιδικό και λίγο ανιαρό. Πλεον στα 30+ , ξαναδιαβαζοντας το αναθεωρώ και μοιράζομαι εδω μια μικρή αφήγηση και την δική μου ματιά πάνω σε αυτά που μου μετέδωσε, αφού είναι τώρα πια στην λίστα με τα αγαπημένα μου. Είναι ένα βιβλίο αυτογνωσίας , γεμάτο συμβολισμούς, μαθήματα και μηνύματα που ‘’ξυπνούν’’ το παιδί μέσα μας. Απευθύνεται σε παιδιά αλλά και σε μεγάλους και θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της κλασικής λογοτεχνίας που αξίζει να διαβαστεί από όλους – πολλές φορές.

Αφήγηση ( χωρίς το τέλος γιατί πρέπει να το διαβάσεις) :

Ο συγγραφέας, δημοσιογράφος και πιλότος, που ήθελε από μικρός να γίνει ζωγράφος αλλά το στερήθηκε, γράφει αυτή την ιστορία οταν έξι χρόνια πριν αναγκάζεται να προσγειώσει το αεροπλάνο του στην έρημο Σαχάρα λόγω μιας βλάβης στον κινητήρα του. Μόνος στην έρημο προσπαθεί να το επισκευάσει έχοντας νερό να πιεί μόλις για οχτώ μέρες. Εκεί συναντά ένα παιδί , τον Μικρό Πρίγκιπα, που προέρχεται από ένα μικρό αστεροειδή στον οποίο υπάρχουν τρία ηφαίστεια, καλά και κακά φυτά και ένα τριαντάφυλλο που θεωρεί μοναδικό και θέλει να προστατέψει. Εξιστορεί στον πιλότο τις περιπλανήσεις του που έχουν αρχίσει ένα χρόνο πριν που γνωρίζει ένα βασιλιά, ένα ματαιόδοξο, έναν μπεκρή, έναν φαναρανάφτη κι έναν γεωγράφο που του πρότεινε να επισκεφθεί τη γη. Στη γη συναντά ένα φίδι που θα απειλήσει τη ζωή του και μια αλεπού, που την εξημερωνει, γίνονται φίλοι και του μαθαίνει πως μόνο με την καρδιά μπορούμε να δούμε σωστά, γιατί ό,τι είναι ουσιαστικό, είναι αόρατο στα μάτια.

Σε αυτη την ιστορία-παραμύθι με τα υπέροχα σκίτσα που την συνοδεύουν ο αφηγητής φωτίζει με γοητεία το χάσμα μεταξύ παιδιών και μεγάλων. Πάντα πίστευα ότι η μάθηση δεν έχει ηλικία. Κάθε άτομο που διασχίζει το μονοπάτι μας έχει τη δύναμη να μας διδάξει κάτι, αρκεί να παραμείνουμε ανοιχτοί και δεκτικοί. Οι μεγάλοι μπορούν να μάθουν τόσα πολλά πράγματα από τα παιδιά και ο Μικρός Πρίγκιπας είναι μια διαχρονική απόδειξη για αυτό.

Καθώς μεγαλώνουμε, χάνουμε την αίσθηση της περιέργιας μας και ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο αλλάζει. Η αίσθηση της έκπληξης ακόμα και για τα ‘μικρα πραγματα’ εξαντλείται με την πάροδο των χρόνων. Η σοφία που έρχεται με τις εμπειρίες μας μπορεί να περιλαμβάνει το να έχουμε περισσότερο έλεγχο στις σκέψεις, τις ικανότητες και τις επιθυμίες μας, όμως η ίδια η εμπειρία που μας βοηθά να γίνουμε επιτυχημένοι απειλεί να περιορίσει τη φαντασία μας και τον ενθουσιασμό μας για αλλαγή και καινούργια πράγματα.

Ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, σαν παιδί, αναφέρει πώς οι μεγάλοι αγαπούν τους αριθμούς ενώ για εκείνους που «καταλαβαίνουν τη ζωή, οι αριθμοί είναι αδιάφοροι». Συνεχίζει εξηγώντας πώς οι μεγάλοι δεν ενδιαφέρονται ποτέ να κάνουν «ερωτήσεις για ουσιώδη θέματα» – για παράδειγμα, όταν το παιδί τους κάνει έναν νέο φίλο, αντί να θέλουν να μάθουν για τα χόμπι και τα ενδιαφέροντά του, ενδιαφέρονται περισσότερο να μάθουν την ηλικία του, τι ύψος έχει, πόσα αδέλφια έχει, τα εισοδήματα του πατέρα του και όλες αυτές τις ερωτήσεις των μεγάλων που απαντώνται, προφανώς, μόνο με αριθμούς.

Πιο κάτω γράφω τις 5 αγαπημένες μου φράσεις από το βιβλίο που έρχονται να μας διδάξουν, να μας δώσουν έμπνευση και να μας προβληματίσουν:

• Τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή τα βλέπεις με τα μάτια της καρδιάς
• Αυτό που ομορφαίνει την έρημο, είναι που κάπου μέσα της κρύβει ένα πηγάδι
• Θα δικάσεις τον εαυτό σου λοιπόν(…) Είναι πολύ πιο δύσκολο να δικάσεις τον εαυτό σου παρα τους άλλους. Και αν τα καταφέρεις να δικάσεις τον εαυτό σου σωστα, τότε θα πει πως είσαι πραγματικά σοφός.
• Δεν μαθαίνεις παρά τα πράγματα που εξημερώνεις. Οι άνθρωποι δεν έχουν πια καιρό να μάθουν τίποτα. Αγοράζουν έτοιμα πράγματα από τους εμπόρους. Μα αφού δεν υπάρχουν εμπόροι φίλων, οι ανθρώποι δεν έχουν πια φίλους.
• Μόνο τα παιδιά ξερουν τι θέλουν. Χάνουν τον καιρό τους για μια πάνινη κούκλα που έχει μεγάλη σημασία για αυτά, και αν τους την πάρουν, κλαίνε..Είναι τυχερά.

Ο Μικρός Πρίγκιπας συμβολίζει τον άνθρωπο που αντιλαμβάνεται τα πράγματα με την αγνή ψυχή ενός μικρού παιδιού και όχι με τα μάτια. Προσπαθεί να ανακαλύψει το νόημα της ζωής και τελικά το βρίσκει. Είναι η φιλία, που χτίζεται με κόπο, υπομονή, καλή διάθεση, κατανόηση, αφοσίωση και εμπιστοσύνη. Ο Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ έγραψε το βιβλίο του κατά τη διάρκεια του Β´ παγκοσμίου πολέμου ως ένα αντιπολεμικό μήνυμα που όμως είναι πάντα τόσο επίκαιρο.

Γράφει η Marlen